Ζήδρο μου, καπετάνιε μου...

Αίαντας, Ζώτος, Ρήγας, Ζήδρος! Το όνομα του χαραγμένο στους αιώνες… Το σταθερό χέρι της ιστορίας άρχισε να υφαίνει στον αργαλειό της αιωνιότητας το μεγαλείο του ηρωισμού του , φωνάζοντας το όνομά του «Γρηγόρη Αυξεντίου», «Γρηγόρη Αυξεντίου».

Ο Σταυραετός του Μαχαιρά γεννήθηκε στο χωριό Λύση της Αμμοχώστου στις 22/02/1928. Το παλικάρι αυτό της Κύπρου από νεαρή ηλικία έδειξε το μεγάλο ζήλο για τις έννοιες πατρίδα και λευτεριά. Τελειώνοντας το γυμνάσιο θέλησε να συνεχίσει τις σπουδές του στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου δεν δείλιασε να υπηρετήσει τη μητέρα πατρίδα στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, αψηφώντας τον ίσκιο του θανάτου. Γυρίζοντας στην Κύπρο ακολούθησε τα σκιρτήματα της καρδιάς του και μυήθηκε στον Απελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. Στις 20 Ιανουαρίου 1955 γίνεται η πρώτη συνάντησή του με τον αρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α, Γεώργιο Γρίβα Διγενή.

Όντας άτομο με ηγετικές ικανότητες , θαρραλέα ψυχή και ανήσυχο πνεύμα διακρίθηκε γρήγορα στον Αγώνα και χάραξε το δικό του ηρωικό δρόμο ως υπαρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. Οι Άγγλοι κατακτητές έκαναν πολλές προσπάθειες να συλλάβουν τον άνθρωπο που άλλαζε πρόσωπα και προκαλούσε τον τρόμο στις φάλαγγες των αγγλικών στρατευμάτων. Δεν άργησε λοιπόν να γίνει ο υπ’ αριθμόν ένα καταζητούμενος από τους Άγγλους. Οι κατακτητές πήραν την απόφαση να δώσουν το αστρονομικό ποσό, για την εποχή αυτή, των 5000 λιρών ως αντάλλαγμα για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τον Γρηγόρη. Παρόλα αυτά, ο ευφυής νέος κατόρθωνε να ξεγλιστρά συνεχώς από τα χέρια των Άγγλων μεταμφιεσμένος κυρίως σε καλόγερο.

2 Μαρτίου! Και ο Εφιάλτης της Κυπριακής ιστορίας κτύπησε το δικό μας παλικάρι. Το μήνυμα της προδοσίας έφθασε από ένα βοσκό ο οποίος ομολόγησε πως ο ήρωας Γρηγόρης Αυξεντίου και οι συναγωνιστές του κρύβονταν σε μια σπηλιά κοντά στη μονή Μαχαιρά. Οι Άγγλοι μη χάνοντας χρόνο περικύκλωσαν την σπηλιά και κάλεσαν τον Αυξεντίου να παραδοθεί. Τότε πήραν την παμπάλαια φράση που αντιβόησε μέσα από τα τρίσβαθα των αιώνων. Ο Αυξεντίου σαν δεύτερος Λεωνίδας φώναξε στους ξένους κατακτητές «Μολών Λαβέ», αν έχετε καρδιά ελάτε να με πάρετε», αυτά ήταν τα λόγια της λιονταρίσιας ψυχής του.

Ξεκίνησε λοιπόν μια πολύωρη μάχη καταιγιστικών πυρών. Ο αγωνιστής είχε ήδη πάρει την απόφασή του: «στην εσχάτην ανάγκην θα αγωνιστώ και θα πεθάνω ως Έλληνας, αλλά ζωντανό δεν θα με πιάσουν». Η μάχη κράτησε για ώρες. Στην ομάδα του ήταν οι Ανδρέας Στυλιανού, Αυγουστής Ευσταθίου, Αντώνης Παπαδόπουλος και Φειδίας Συμεωνίδης, τους οποίους, όμως, διέταξε να βγουν από το κρησφύγετο και να παραδοθούν για να σωθούν, ενώ αυτός έμεινε και πολέμησε μόνος επί 10 ώρες τους εχθρούς, τραυματισμένος από θραύσμα χειροβομβίδας. «Εσείς να βγείτε», είπε ο Γρηγόρης στους άνδρες του, «Θα σας χρειαστεί αλλού η πατρίδα. Εγώ πρέπει να μείνω εδώ για να πολεμήσω για την πατρίδα μας». Οι Άγγλοι στρατιώτες αδυνατώντας να τα βγάλουν πέρα με αυτή τη μορφή αγωνιστή αποφασίζουν πως η μόνη λύση για να πάρουν τον Αυξεντίου ήταν να περιλούσουν το κρησφύγετο με βενζίνη.

Καιόμενος σαν λαμπάδα, έπεσε ο Γρηγόρης Αυξεντίου, πυροβολώντας ως το τέλος. Την Κυριακή στις 3 Μαρτίου 1957,οι Άγγλοι κατόρθωσαν να βγάλουν μια άμορφη μάζα από καμένη σάρκα, χωρίς όμως να υποδουλώσουν τη λεύτερη ψυχή του αγωνιστή. Ο Αυξεντίου όμως δεν πέθανε. Όσοι γίνονται ολοκαύτωμα στο βωμό των μεγάλων Ιδανικών της πατρίδας, δεν πεθαίνουν. Ο Αυξεντίου έπαψε να είναι θνητός. Έγινε ΑΘΑΝΑΤΟΣ!!!

Από αυτή τη φωτεινή ψυχή εμπνεύστηκε και ο ποιητής, παρουσιάζοντας το λεβέντη του Μαχαιρά να λέει τα εξής λόγια στη μάνα του: «Άντε, γριά μάνα, μην αρχίσεις τώρα τις κλάψες – όχι; Έτσι σε θέλω Ρωμιά. Σου παίρνω, λες, της ζωής σου; Σου αφήνω την περηφάνια σου. Δε θα σε ιδεί ο εχτρός καμπουριασμένη. Το ξέρω. Θα πεις: «Είμαι περήφανη για το γιο μου, - κάλλιο μια φούχτα τιμημένη στάχτη, παρά γονατισμένος ο λεβέντης μου».

Αυτό το μεγαλείο ανθρώπου θέλησε να δώσει ένα αιώνιο παράδειγμα ηθικής αντίστασης, επιδιώκοντας να διατηρήσει την ελευθερία και την ένωσιν του νησιού με την μάνα του, ενάντια στην ωμή βία. Ο Γρηγόρης είναι από τους άνδρες που μετατρέπονται σε αιώνια σύμβολα της ιστορίας για να διδάσκουν τους λαούς πως οι δούλοι γίνονται ελεύθεροι!

Για αυτό μια τέτοια μέρα, ο κάθε Έλλην που σέβεται τον εαυτό του μα πάνω απ' όλα την πατρίδα και το Θεό, θα πρέπει να έρχεται αντιμέτωπος με την ιστορία, όχι εκείνην που θέλουν να "εμπλουτίσουν" και να "παραχαράξουν" οι σύγχρονοι προδότες Εφιάλτες, αλλά εκείνην που μας παρέδωσαν τα άτρομα παλικάρια της ΕΟΚΑ και τα νεαρά μαθητούδια της ΑΝΕ. Καλούμαστε λοιπόν ως απόγονοι αυτών των ηρωικών ψυχών να μην υποδουλωθούμε σε κανένα κατακτητή και σε κανένα ψευδομεγαλοιδεατισμό.

«Γνῶμες, καρδιές, ὅσοι Ἕλληνες, ὅ,τι εἶστε μὴν ξεχνᾶτε,δὲν εἶστε ἀπὸ τὰ χέρια σας μονάχα, ὄχι. Χρωστᾶτε καὶ σὲ ὅσους ἦρθαν, πέρασαν, θὰ ᾿ρθοῦνε, θὰ περάσουν. Κριτές, θὰ μᾶς δικάσουν οἱ ἀγέννητοι, οἱ νεκροί...»

Κωστῆς Παλαμᾶς (1859-1943)